Kolekcja książek rodziny Deskurów z Sancygniowa wchodząca w skład księgozbioru Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Kielcach została włączona do Narodowego Zasobu Bibliotecznego.
To zbiór najważniejszych szczególnie chronionych książek, czasopism, map i rękopisów. Świętokrzyska instytucja jest siódmą biblioteką w kraju i jednocześnie pierwszą wojewódzką, która dzięki akceptacji Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego znalazła się w narodowym zasobie.
Kolekcja Deskurów składa się z 2 670 pozycji, z których najstarsza, dotycząca historii Polski pochodzi z 1571 roku. Wśród najcenniejszych wymienia się dzieło z 1697 roku autorstwa Samuela Pufendorfa, dotyczące panowania króla szwedzkiego Karola X Gustawa i czasów potopu szwedzkiego. Znajduje się w nim ponad 100 ilustracji, z których część przedstawia miejsca i obiekty z regionu świętokrzyskiego, np. Sandomierz i Pińczów.
Jak powiedział przewodniczący rady ds. Narodowego Zasobu Bibliotecznego i dyrektor Biblioteki Narodowej Tomasz Makowski, prywatne kolekcje i biblioteki rodzinne pełniły ważną rolę dla Polski. W XIX wieku, przed odzyskaniem niepodległości, właściciele często budowali swoje księgozbiory z myślą o tym, by polska kultura i historia przetrwały czasy zaborów.
Cenna kolekcja pochodzi z dawnej biblioteki dworu w Sancygniowie, w powiecie pińczowskim. Powstawała w XIX wieku z inicjatywy Andrzeja Deskura, właściciela posiadłości oraz bohatera narodowego i uczestnika powstań. W tworzonym przez niego zbiorze znajduje się wiele książek historycznych. Kolekcja Deskurów liczyła ok. 6 tys. książek. Zachowała się niespełna połowa z nich.
– Książki wchodzące w skład kolekcji są w dobrym stanie – mówi dyrektor Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej Andrzej Dąbrowski. – Kilka pozycji które wymagały najpilniejszych interwencji konserwatorskich zostało już zabezpieczonych. Pozostałe będą konserwowane stopniowo.
Stanisław Deskur, potomek twórcy kolekcji podkreślił, że Wojewódzka Biblioteka Publiczna dobrze dba o księgozbiór, który jest zabezpieczony i znakomicie skatalogowany. Przypomina że był bardzo ważny zbiór dla miejscowej ludności. Z myślą o okolicznych mieszkańcach utworzył ją bohater narodowy, który po 14 latach wrócił z zesłania na Sybir. Znajdowało się w niej wiele książek historycznych, co miało zrekompensować mieszkańcom brak szkół i możliwości nauki historii.
Książki zakwalifikowane do Narodowego Zasobu Bibliotecznego są szczególnie chronione przed kradzieżą i zniszczeniem. Udostępnia się je w specjalnych warunkach, a podczas zagrożenia są ewakuowane w pierwszej kolejności.