W województwie świętokrzyskim jest aktualnie najmniej miast 32 – tak wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego z początku 2016 roku. Nieco więcej, bo 35 miast jest na Opolszczyźnie i na Podlasiu, gdzie ich liczba wynosi 40. Z kolei najwięcej, bo aż 111 miast, jest w województwie wielkopolskim.
Te dane ciągle się zmieniają, bo o przywrócenie praw miejskich ubiegają się kolejne miejscowości, które przestały być miastem np. po powstaniu styczniowym. Prawa miejskie były wtedy odbierane np. za pomoc powstańcom. W województwie świętokrzyskim o przywrócenie praw miejskich ubiegają się aktualnie Wiślica i Radoszyce.
Miejscowość, która chce być miastem powinna charakteryzować się miejską zabudową z chodnikami i siecią wodno-kanalizacyjną. Poza tym, przynajmniej 2/3 mieszkańców nie powinno już zajmować się rolnictwem. Te warunki spełniają Radoszyce, których wniosek o przywrócenie praw miejskich trafił już do wojewody. Choć gmina Radoszyce ma charakter rolniczy, to większość mieszkańców Radoszyc pracuje już w usługach – mówi sekretarz gminy Leopold Garbacz. Według władz gminy, uzyskanie statusu miasta ułatwi rozmowy z inwestorami i pozyskiwanie pieniędzy, przeznaczonych na rozwój małych miast.
Pozytywną decyzję w sprawie nadania praw miejskich otrzymała już Morawica, która od stycznia 2017 roku będzie 33-cim miastem w regionie świętokrzyskim. Z związku z tym, w urzędzie i jednostkach samorządowych zmieniane są już szyldy i pieczątki. Z tej okazji powstanie też tzw. kuferek czasu – mówi wójt Marian Buras. Każdy będzie mógł się wpisać do pamiątkowej księgi, zostawić zdjęcie, list lub inną pamiątkę. Kuferek czasu z całą zawartością zostanie wmurowany w obelisk z tablicą upamiętniającą nadanie praw miejskich. Będzie otwarty za sto lat.
Od 1 stycznia 2015 roku miastem po 145 latach przerwy ponownie jest Stopnica. Wiceburmistrz Mirosław Rajtar mówi, że zmiana miała głównie charakter prestiżowy. Z oczekiwanej od dawna zmiany cieszą się mieszkańcy. Nie ma żadnych negatywnych skutków przywrócenia praw miejskich, a dzięki inwestycjom w zabytki widać też coraz większe zainteresowanie turystów miastem Stopnica.
Jak informowaliśmy, w poniedziałek konsultacje społeczne na temat przywrócenia praw miejskich rozpoczną się w gminie Wiślica. Następnie, wniosek trafi do wojewody, skąd po zaopiniowaniu, zostanie przekazany do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Jeśli Wiślica odzyska prawa miejskie, to będzie najmniejszym polskim miastem, liczącym ok. 600 mieszkańców. Obecnie, miastami o najmniejszej liczbie ludności są Działoszyce w powiecie pińczowskim i Wyśmierzyce w powiecie białobrzeskim na Mazowszu. W obu miejscowościach liczba mieszkańców wynosi od 900 do tysiąca.