Trudno wyobrazić sobie polską Wigilię bez opłatka. Słowo „opłatek” wywodzi się z łacińskiego „oblatum”, co znaczy „ofiarowany”. Łamanie się nim symbolizuje, że Syn Boży stał się człowiekiem i ustanowił Eucharystię.
Etnograf Leszek Gawlik wyjaśnia, że opłatek pojawił się na stołach dopiero na przełomie 18 i 19 wieku. Najpierw obecny był w dworach szlacheckich i domach mieszczańskich, a dopiero później trafił do chłopów i pojawił się na wigilijnym stole.
Dziś opłatek to symbol życia, bogactwa, sytości i szczęścia. Jest także znakiem pojednania, przebaczenia i miłości.
Zwyczaj dzielenia się pokarmem podczas kolacji wigilijnej znany jest także w innych krajach. Słowacy łamią się opłatkiem czosnkowym, Włosi chlebem, a Litwini i Ukraińcy opłatkiem znanym z polskiej tradycji.
Iwona Murawska