M10D 215,072 MHz Zadzwoń do studia 41 200 20 20 
Ponad dwie trzecie powierzchni Ziemi pokrywa woda. Naukowcy obliczyli, że na Ziemi jest około 1,386 mln km3 wody. Nie będzie jej ani mniej, ani więcej, ponieważ stanowi system zamknięty. Z badań wynika, że woda, którą pijemy, była na Ziemi prawdopodobnie już prawie 4 mld lat temu. W skład ziemskiej hydrosfery wchodzi jednak głównie woda słona. W morzach i oceanach znajduje się 97 proc. wody słonej, natomiast zasoby wody słodkiej – to tylko 3 proc., z tego większość występuje w postaci lodowców. Jedna trzecia całej objętości wody słodkiej zgromadzonej na kuli ziemskiej to woda podziemna. W rzekach, jeziorach i innych zbiornikach jest zaledwie 1,2 proc. wody słodkiej.
Dane dotyczące zaopatrzenia w wodę w Polsce wskazują na dwa jej główne źródła. Polacy w dużej większości korzystają z wody podziemnej (ok. 70 proc.), znacznie mniej – z wody powierzchniowej. W 11 województwach zaopatrzenie z wód podziemnych przekracza 75 proc., a jedynie w dwóch przeważają wody powierzchniowe. Miasto Kielce i okoliczne tereny zaopatrywane są z ujęć podziemnych.
Skąd woda w Kielcach?
Głównym dostawcą wody pitnej dla mieszkańców Kielc jest spółka Wodociągi Kieleckie. Spółka działa na obszarze miasta Kielce oraz gmin: Masłów, Sitkówka-Nowiny i Zagnańsk, które zamieszkuje łącznie 230 tys. osób.
– Wodociągi Kieleckie prowadzą działalność usługowo-handlową w dziedzinie inżynierii sanitarnej, a w szczególności w zakresie: poboru i rozprowadzania wody, odprowadzania i oczyszczania ścieków, usług wodociągowo-kanalizacyjnych, badań laboratoryjnych wody i ścieków. Dostarczamy klientom wysokiej jakości wyroby i usługi, zgodne z ich oczekiwaniami – mówi Henryk Milcarz, prezes spółki.
Wodociągi kieleckie zaopatrują Kielce w wodę pitną z ujęć głębinowych, które są zlokalizowane w Dolinie Białogońskiej, w jednej z dzielnic Kielc, w Zagnańsku położonym około 12 km od stolicy województwa świętokrzyskiego oraz z indywidualnych studni głębinowych znajdujących się na terenie miasta.
Łączna wydajność eksploatacyjna tych ujęć wynosi 67 560 m3 na dobę. Od 2002 roku eksploatowane jest również nowe ujęcie w Dyminach. Jego wydajność to 11 tys. m3 na dobę.
– Warto dodać, że bieżące zapotrzebowanie na wodę całej aglomeracji kieleckiej wynosi około 35 tys. m3 na dobę – mówi Henryk Milcarz.
Procentowy udział wody z poszczególnych ujęć w ogólnym zapotrzebowaniu na wodę miasta Kielce przedstawia się następująco: ujęcie Białogon: 64 proc., ujęcie Zagnańsk: 23 proc., ujęcie Dyminy: 11 proc., studnie awaryjno-wspomagające: 2 proc.
– Woda dostarczana przez Wodociągi Kieleckie do mieszkań zlokalizowanych na terenie działalności spółki jest jedną z najlepszych wód w Polsce. Dlaczego? Ponieważ jest wydobywana ze sprawdzonych i najlepszych ujęć, a ponadto na bieżąco jest sprawdzana i monitorowana – informuje prezes Milcarz.
Zdrowa i smaczna prosto z kranu
Jaka jest woda dostarczana dla mieszkańców aglomeracji kieleckiej?
Jest bardzo dobra – niskozmineralizowana, niskofluorkowa i zawiera dużą grupę korzystnych dla zdrowia mikroelementów. Najważniejszymi dla człowieka pierwiastkami są: magnez, wapń, sód i potas. I właśnie te pierwiastki są zawarte w pitnej wodzie kieleckiej. Znajdują się we właściwej i korzystnej dla zdrowia proporcji. Wodę w kranach mieszkańców Kielc można zaliczyć do naturalnych wód źródlanych. Minerały zawarte w naszej wodzie pochodzą z różnych warstw ziemi, poprzez które przepływa woda opadowa i w sposób naturalny wzbogacana jest minerałami szczególnie ważnymi dla organizmu człowieka.
Wapń i magnez są znaczącymi minerałami i decydują o twardości wody. Wypijając litr pitnej wody kieleckiej, zaspokajamy jedną dziesiątą dziennego zapotrzebowania na wapń, który jest niezbędny w budowie kości, paznokci czy zębów, a także w procesie krzepnięcia krwi. Magnez zawarty w wodzie kieleckiej jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego oraz mięśni. On także odpowiada za przemianę materii w organizmie. Potas reguluje dystrybucję wody w ludzkim organizmie i ma bardzo znaczący wpływ na nasz system nerwowy. Sód reguluje równowagę wody oraz kwasów w organizmie, potrzebują go wszystkie stawy, ma też znaczący wpływ na mózg i nerwy.
Pijmy kielecką kranówkę
Woda z kranu, z której korzystają mieszkańcy Kielc, jest dużo lepsza i tańsza od wód butelkowanych, szczególnie tych sprzedawanych w plastikowych opakowaniach – twierdzi jej producent, powołując się na analizy laboratoryjne.
– Badania składu wód mineralnych dostępnych na rynku, przeprowadzone w naszym laboratorium pokazały, że większość z nich miała gorsze parametry od wody kieleckiej. Szkoda więc wydawać pieniądze na produkty gorszej jakości – mówi prezes.
Woda z kranu nie traci swoich właściwości, kiedy dociera od źródła do domów w Kielcach.
– Filtry nie są więc potrzebne, ale decyzja należy do odbiorcy. Uważam, że nie ma potrzeby filtrowania naszej wody w domach, ponieważ jest ona czysta i nadzorowana przez laboratorium. W ciągu roku wykonujemy ponad 36 tys. badań wody, a dodatkowo jesteśmy nadzorowani przez sanepid. My nie uzdatniamy wody, tak jak w innych wodociągach, tylko podajemy ją prosto z ziemi. Jej kolejną zaletą jest stała temperatura, która wynosi około 9 stopni Celsjusza, więc jest idealna do picia – mówi prezes.
Woda z triasu, permu i dewonu
Znakomitą jakość i parametry kielecka woda zawdzięcza przede wszystkim ujęciom, z których pochodzi.
Ujęcie Białogon zlokalizowane jest w Dolinie Białogońskiej, w obrębie Głównego Zbiornika Wód Podziemnych 417-Kielce. Składa się z piętnastu studni głębinowych, których głębokości wynoszą od 80 do 100 m. Jest to woda ujmowana z wapieni i dolomitów dewonu środkowego i górnego, niemal niezmieniona od tych odległych czasów. Zdolność eksploatacyjna ujęcia wynosi 24.960 m3 na dobę. Z uwagi na wysoką jakość zarówno fizykochemiczną, jak i bakteriologiczną, ujmowana woda nie jest poddawana procesowi uzdatniania oraz dezynfekcji.
Ujęcie Zagnańsk znajduje się w dolinie górnego odcinka rzeki Bobrzy w obrębie Głównego Zbiornika Wód Podziemnych 414-Zagnańsk. Składa się z dziesięciu studni głębinowych, z których aktualnie eksploatowanych jest dziewięć. Głębokość studni wynosi od 87 do 150 m. Woda ujmowana jest tam z utworów triasu dolnego, permu i dewonu. Zdolność eksploatacyjna ujęcia wynosi 21, 6 tys. m3 na dobę. Z uwagi na wysoką jakość wody pod względem fizykochemicznym oraz bakteriologicznym woda nie wymaga uzdatniania i dezynfekcji. Jednak z uwagi na znaczną odległość ujęcia od Kielc – 12 km, woda zgromadzona w czerpni głównej, przed przesłaniem rurociągiem tranzytowym do miejskiej sieci rozdzielczej, dezynfekowana jest podchlorynem sodu pozyskiwanym z tabletkowanej soli kuchennej w dawce spożywczej 0,2 mg/dm3.
Studnie awaryjno-wspomagające zlokalizowane są w różnych rejonach miasta, w obrębie Głównego Zbiornika Wód Podziemnych 417-Kielce. Ogółem eksploatowanych jest siedem studni głębinowych. Studnie o głębokości od 40 do 110 m ujmują wodę z utworów dewońskich i w sposób ciągły tłoczą ją bezpośrednio do sieci wodociągowej. Zapewniają w ten sposób wymagane ciśnienie w newralgicznych punktach sieci wodociągowej. Ponieważ woda charakteryzuje się wysoką jakością pod względem fizykochemicznym oraz bakteriologicznym nie jest uzdatniana, ani dezynfekowana. Sumaryczna zdolność eksploatacyjna studni szacowana jest na około 9 tys. m3 na dobę.
Od 2002 roku południowe dzielnice miasta Kielce zasilane są z Ujęcia Dyminy. Ujęcie znajduje się w obrębie Głównego Zbiornika Wód podziemnych 418. Składa się z czterech studni głębinowych o głębokości około 100 m ujmujących wodę z wapieni dewońskich. Zdolność eksploatacyjna ujęcia szacowana jest na 11 tys. m3 na dobę.
Z uwagi na wysoką jakość wody pod względem fizykochemicznym oraz bakteriologicznym woda nie jest uzdatniana, ani dezynfekowana.
Co dalej dzieje się z wodą? Jest pompowana do ogromnych zbiorników, a stamtąd – do stacji pomp, gdzie jest tłoczona do systemu rur wodociągowych. Wodociągi to rozbudowany system, który składa się z rur zakopanych pod domami. W przesyle wody kluczową rolę odgrywa ciśnienie. Wyższe budynki wymagają większego ciśnienia, ponieważ w przeciwnym razie woda nie dotrze na wysokie piętra. Odkręcenie kranu w mieszkaniu powoduje „odkorkowanie” rury z wodą pod ciśnieniem i nieograniczony dostęp do niej.
Czy wiesz, że…
Jak podaje portal Wynalazki i Odkrycia, na terenie Polski pierwsze wodociągi pojawiły się już w XIII wieku. Zbudowano je we Wrocławiu w 1272 r., Poznaniu – 1282 r. i w Mydlnikach pod Krakowem w 1286 r. W 1570 r. do zasilania wodociągu w Gdańsku użyto koła wodnego, a w 1572 r. Walenty Hendell, wrocławski rurmistrz, podobny wodociąg zbudował we Fromborku.
Poważne zmiany przyniósł wiek XVIII. Około roku 1713 Thomas Savery, angielski oficer marynarki, zastosował do zasilania wodociągów w Londynie swój wynalazek – atmosferyczną pompę parową, zastąpioną w roku 1725 maszyną parową Thomasa Newcomena. Angielską maszynę parową zainstalowano również w Paryżu, gdzie pracowała od 1779 roku, tłocząc wodę do tamtejszych rur wodociągowych.
Ciągle jednak mieszkańcy miast nie mieli powszechnego i ciągłego dostępu do czystej i zdrowej wody we własnych domach lub mieszkaniach.
Wiek XIX, obok postępu technicznego i postępującej urbanizacji, zmienił podejście do higieny publicznej, także na ziemiach polskich. 14 lutego 1901 roku uruchomiono wodociągi miejskie w Krakowie. Maszyna pompowała wodę pod ciśnieniem 6,3 atmosfer do zbiornika zbudowanego pod kopcem Tadeusza Kościuszki. Ze zbiornika położonego 49 m powyżej Rynku i 28 m powyżej Wawelu, woda spływała do miasta 70-centymetrową rurą, która dalej rozgałęziała się, tworząc sieć wodociągową o długości 66 km. Jednak nadal w większości krakowianie zaopatrywali się w wodę ze studni.
Rozwój systemów wodociągowych w Europie spowodował, że w mieszkaniach pojawiły się nowe urządzenia w postaci zlewów, sedesów, spłuczek, zichadów (nasiadówek), wanien, pieców kąpielowych itp. Kąpiel domowa stała się modna i prosta. Na szerszą skalę mogły również rozwinąć swoją działalność publiczne zakłady kąpielowe.
Niezbędne okazało się oczyszczanie i odkażanie ogromnych ilości wody pitnej. Już w 1829 roku James Simpson zastosował filtr piaskowy (udoskonalony ok. 1880 r.) do oczyszczania wody w wodociągach londyńskich (Chelsea). Później, od roku 1857, rozpowszechniła się metoda oczyszczania wody wodorotlenkiem żelazowym.
Podczas epidemii tyfusu w 1896 roku we Włoszech (Pola) i w 1897 roku w Anglii (Maidstone) wprowadzono odkażanie wody przez chlorowanie. Sposób okazał się skuteczny, tak więc zaczęto budować stałe instalacje do chlorowania wody wodociągowej. Pierwsza taka instalacja powstała w Belgii w Middelkerke w roku 1920. Od 1906 roku we Francji w Nicei stosowano natomiast ozonowanie wody.
Obecnie systemy wodociągowe wielkich aglomeracji miejskich to obiekty o znaczeniu strategicznym, są strzeżone i okryte tajemnicą. Jest to podyktowane wieloma względami, m.in. zagrożeniem terrorystycznym. Ale podstawowa i niezmienna przyczyna jest ciągle tylko jedna – bez wody nie ma życia, a bez sprawnego systemu jej dostarczania nie ma miejskiej cywilizacji.
