Dzięki niej dowiadujemy się o pożarach na Ukrainie oraz o tym, że klimat się zmienia. Mowa o funkcjonującej na Świętym Krzyżu stacji bazowej zintegrowanego monitoringu środowiska przyrodniczego. Stacja funkcjonuje już 25 lat i z okazji tego jubileuszu w Uniwersytecie Jana Kochanowskiego odbyła się konferencja naukowa.
Jak mówi profesor Marek Jóźwiak, kierujący Katedrą Ochrony i Kształtowania Środowiska, dane zbierane przez stację na Świętym Krzyżu są bardzo ważne dla naukowców. Ale dzięki pomiarom możemy dowiedzieć się o zagrożeniach, których się nie spodziewamy. Tak było w 2010 roku.
– Wiadomo było, że mamy duże zanieczyszczenie powietrza. Analizując dane ze stacji na ekranie mojego komputera, zabrakło miejsca, żeby pokazać skalę. Pojechałem do stacji zobaczyć co się dzieje. Dane pokazywały ogromnie podwyższony poziom ozonu oraz dwutlenku siarki. Dopiero po trzech dniach w mediach pojawiła się wiadomość o dużych pożarach torfu na Ukrainie. Ta masa zanieczyszczonego powietrza przypłynęła do nas – opowiada kierownik Katedry Ochrony i Kształtowania Środowiska.
Jak dodaje profesor Marek Jóźwiak, dzięki analizie danych zebranych na Świętym Krzyżu w ciągu 25 lat można stwierdzić znaczący wzrost średniej temperatury, która przez ten czas podniosła się o około 0.7 stopnia Celsjusza. Jednocześnie zwiększyła się też ilość opadów, ale częściej niż przed laty mamy do czynienia z gwałtownymi burzami, groźnymi dla rolniczych upraw.
Kierujący projektem Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego profesor Andrzej Kostrzewski z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, podkreśla, że w przyszłości nasz kraj planuje współpracować w tym zakresie z naukowcami z całej Europy.
– Przede wszystkim wejście do europejskiego systemu monitoringu. To duże wyzwanie, ale też szansa umożliwiająca prześledzenie zmian środowiska przyrodniczego w ciągu ostatnich dwustu lat – mówi profesor Andrzej Kostrzewski.
Jak mówi profesor Andrzej Kostrzewski, z analizy pomiarów z ostatnich lat wynika, że jakość powietrza i wód gruntowych poprawia się.